woensdag 26 oktober 2011

Back2benches bij de Netwerkschool ( Boxmeer) Oktober 2011

Enkele jaren geleden bezocht ik ‘als leerling’ een aantal teams en opleidingen van de sector Economie van het ROC Nijmegen. Mijn bevindingen met competentiegericht onderwijs legde ik dan voor aan het betreffende team en we vergeleken dat met de teamvisie en plannen. Nu, als ondersteuner van de Netwerkschool heb ik een maandagochtend meegelopen met klas 1B in Boxmeer. Nadrukkelijk kreeg ik de opdracht mee om eens te kijken wat je allemaal met een Ipad zou kunnen als leerling.

Studentenportal

Om kwart voor negen loop in het lokaal ‘de boerderij’ in om de eerste les te volgen. 14 meiden en 4 jongens volgen een klassengesprek onder leiding van docente Maartje. Het gaat allereerst over de keuze voor een goed doel voor de ‘kerstactie’. Veel studenten dragen ideeën aan. Maartje neemt ze allemaal mee naar een vervolgactie. Dan gaan we het hebben over de studentenportal. Studenten hebben allemaal een laptop openstaan en proberen in te loggen. Gelijk val ik dus ‘als leerling’ door de mand omdat ik en studenten en de docent mag bijstaan bij wat inlogproblemen. En ik wist het natuurlijk al: wat is er nu vervelender als je als docent iets wil doen met ICT en het werkt niet. Dan is de servicedesk ver weg en je mooie lesvoorbereiding naar de knoppen. Gelukkig lukt het met een geleende laptop om in te loggen. Studenten worden vertrouwd gemaakt met de studentenportal en het gebruik van live@edu voor hun (school) mail. Nu moeten docenten dat ook echt gaan gebruiken!

Stellingen scoren

De kleppen (van de laptops) gaan dicht. De studenten gaan via een 18 stellingen scoren op hun motivatie en inzet voor het (Netwerkschool) onderwijs. Via een soort puntenscore wordt duidelijk wie erg of erg weinig gemotiveerd is. Dat wordt ook klassikaal besproken. Het valt me op dat studenten hier goed mee omgaan, ook al is de score laag. Het geeft in eider geval een duidelijk beeld van elke student en ik zou dit hebben opgenomen in een soort POP-formulier om daar in individuele gesprekken mee verder te gaan. Jammer dat hier niet gekozen is voor een digitale methode. Er zijn genoeg middelen (SurveyMonkey; Socrative of Google ??) om dit vorm te geven (en gelijk te kunnen opslaan) Bij deze interactie was de Ipad ongetwijfeld goed van pas gekomen.

Competent City

Ondertussen help ik een aantal studenten met de verwerking van hun opdrachten tijdens Competent City. Deze bijeenkomst van docenten, ontwikkelaars en leidinggevenden uit het MBO was door de Netwerkschool aangegrepen om via het uitvoeren van een gezondheidscheck zichzelf te promoten. Via: http://youtu.be/Zajp1Y5rgGY is daarvan een aardig beeld te krijgen. Het uitvoeren van zo’n ondernemende activiteit gaat ze goed af, maar het verwerken van resultaten en het trekken van conclusies vinden ze lastiger. Verder mag ik blij zijn dat ik er niet werd uitgestuurd omdat mijn telefoon 2x af ging.

Nederlands

Een volgende docent komt binnen. Studenten wisselen een ‘klassikale’ les van een half uur doorgaans af met een half uur zelfstandig werken. Het is alleen jammer dat het curriculum met de opdrachten nog niet in ons leerlingvolgsysteem staat. Dat biedt de studenten geen structuur en maakt het zelfstandig werken lastig. Bij Nederlands gaat het om het verklaren van een aantal woorden en vervolgens wordt een uitnodiging voor een vergadering besproken. Hierbij zou goed gebruikt gemaakt kunnen worden van het protocol van de werkgroep Taal en Rekenen over de eisen aan een ‘zakelijke’ mail. De aanwezigheid wordt trouwens netjes bijgehouden in Trajectplanner.

De IPad

Enkele studenten weten het al. Mogelijk gaat de Netwerkschool experimenteren met de Ipad. Zij willen wel als eerste zo’n apparaat uitproberen. Maar heeft dat zin? Allereerst moet alle content en informatie (Flidz, Trajectplanner, Studentenportal, ) beschikbaar en ontsloten kunnen worden. Daarnaast moeten deze ‘devices’ natuurlijk ook didactisch verantwoord toegepast kunnen worden. Zeker als het gaat om het ‘halen’ en ‘brengen’ van informatie. Een cursus TPack zou hier al kunnen helpen. Vervolgens komt de vraag op, of Ipads dan ook vervangend kunnen zijn voor laptops of vaste computers. Het lijkt me dat tijdens de stage dat heel goed zou kunnen, dan is de beperking van een mindere tekstverwerkersfunctie minder een belemmering. Voor docenten zou een Ipad, voor het verwerken van info en het opslaan van resultaten een aardige aanvulling zijn. Als er nog budget is moeten we er maar eens aangaan. Maar voorwaarde is natuurlijk wel dat alles ‘bereikbaar’ is.

Helaas moet ik 13.00 uur weer Boxmeer verlaten. Op naar het werkoverleg over de studentenportal!

donderdag 18 december 2008

B2B ( Back to the benches)

OOK paperbased gepubliceerd dus nu de intergrale versie on blog:

B2Bback to the benches
Drie jaar geleden mocht ik de overstap maken van docent zijn naar de functie van beleidsmedewerker onderwijs. Waarschijnlijk kreeg ik deze baan door mijn enthousiasme en betoonde gedrevenheid bij het maken en uitvoeren van projectonderwijs bij de sector economie van ons ROC.
Ik zag CGO als een gelegitimeerde mogelijkheid om de ideeën rond projectonderwijs verder vorm te geven. Wel merkte ik in mijn functie gelijk dat er toch anders wordt aangekeken tegen een beleidsmedewerker dan tegen een (collega) docent. Mijn vaste voornemen was om de directe onderwijspraktijk, met alle (on)mogelijkheden niet uit het oog te verliezen. Vandaar mijn plan om bij onze sector en bij elk team een dag ‘als leerling’ mee te lopen en mijn bevindingen, op basis van het visiedocument aan het team terug te geven. Zie hier mijn eerste verslag:

Kennismaken
Mijn eerste gastheer voor dit project is het team van BA. De dag voor mijn bezoek maak ik kennis met een groep van 5 leerlingen. Ze volgen de opleiding boekhoudkundig medewerker (niveau 3). Ze zien het wel zitten om mij morgen op sleeptouw te nemen.
Ze hebben volgens eigen zeggen morgen 6 uur project, wat ze veel en saai vinden. In het project (dat eigenlijk bestaat uit drie onderdelen, waarover later meer) werken ze soms samen en soms apart. Ze zeggen geen deadline te hebben en werken duidelijk verschillend in tempo.

De eerste uren
Om 8.33 druppelen de leerlingen binnen. Het eerste uur is simulatie-uur, maar omdat er deze periode geen simulatie voorhanden is, werken ze aan hun taken binnen het project. Dat is of ‘de projecttaken’, of de case rond ‘garage Westervoort’, of aan het boekje ‘inleiding BA’. Er is onduidelijkheid over de juiste volgorde: leerlingen zijn dus vrij in hun keuze.
Ik schuif aan bij een Turkse leerling, die allereerst een tabel maakt om journaalposten te kunnen verwerken. De oude tabel was al volgeschreven. Wat opvalt is dat ze deze taken schriftelijk maken en niet op de PC. Waarschijnlijk is dit makkelijker met nakijken en bijhouden van vorderingen. Bij het verwerken van een creditnota kan ik oude BA-kennis even toepassen bij een hulpvraag.
Leerlingen schromen niet om hulp te vragen bij problemen en gaan goed om met reacties van docenten, die door ‘door’ te vragen het probleem helder maken en daarmee leerlingen in de oplossingsrichting helpen. Het is redelijk rustig en zo’n 20 leerlingen zijn redelijk aan het werk. Het is nog vroeg!

Docenten
Gedurende de hele dag worden de leerlingen begeleidt door verschillende docenten en instructeurs. Dat gaat professioneel. Taakkaarten worden afgetekend, gesprekjes gevoerd en leerlingen aangemaand aan het werk te gaan. Toch constateer ik dat docenten niet optimaal tevreden zijn. Het project biedt te weinig uitdaging en afwisseling (is te veel een verzameling opdrachten), er is geen goede afstemming in structuur (volgordelijkheid) van de opdrachten en dat geeft onduidelijkheid bij leerlingen. Niet BA-docenten zijn te weinig expert om inhoudelijk het project te begeleiden. De docent Engels bevraagt leerlingen in het Engels naar hun voortgang. Hij accepteert dat ze in het Nederlands antwoorden. Hij vindt de integratie van Engels in het project moeilijk. Ook het niveau van Engels van de leerlingen valt hem tegen. De uitslagen van de TOA (assessments-toetsen) zijn bij de leerlingen niet bekend. Wel krijgen een aantal goede leerlingen gelegenheid de lessen Engels anders te besteden.
Over de begeleiding merken docenten op dat het nog zoeken is. Enerzijds wil je de leerlingen loslaten, anderzijds moet je structuur en sturing geven. En hoe begeleid je in die balans leerlingen naar meer zelfsturing.
Dat meerdere docenten tegelijkertijd de groep begeleiden wordt geaccepteerd en levert geen problemen op.

Meer contacten met leerlingen
‘Joris’ heeft moeite met het maken van een tabel vanuit Excel. Ik probeer hem te helpen, dat lukt ook mij niet. We gaan op zoek naar een leerling die dit onderdeel al af heeft. Via haar leren we hoe we de juiste rij kunnen selecteren om de y-as te benoemen. Joris geeft aan dat deze manier van leren hem bevalt. Hij kan ook goed verklaren waarom tabellen en grafieken van belang zijn voor de boekhouding van een bedrijf. Praktijkgericht leermoment!
Ik spreek twee (ex)havisten. Ze hebben alles al af en willen door. Gelukkig is nieuw materiaal snel voor handen. Mogelijk kunnen ze de opleiding versneld en in een jaar afsluiten. Alleen de stage is een probleem. Dat is niet zo flexibel in te richten. Jammer, deze leerlingen verdienen ook een vraaggestuurde aanpak. Daarbij is dit uit te buiten als voorbeeld voor andere ‘werkers’.
‘Carin’ helpt ‘ Dinie’ met een opdracht over aflossing en renteberekening. Dat gaat Dinie duidelijk te snel, terwijl Carin ondertussen als volleerde mutitasker aan een eigen programma werkt en de i-phone heeft aanstaan. Gelukkig houdt Dinie stug vol in het doorvragen en krijgt daardoor een juiste zelfgeproduceerde tabel op het scherm. Zou ze nu ook weten hoe ze dat geleerd heeft? Helaas voorzien de voortgangsgesprekken nog niet in het benoemen van dit soort ervaringen.

Een slb-groeps-activiteit.
De SLB-er haalt tijdens de projecturen zijn groepje bij elkaar en geeft informatie over een onderdeel uit LLB. De leerlingen krijgen de keuze uit 30 uur maatschappelijke stage of ‘het doorwerken en laten toetsen van een aantal onderdelen uit de methode ‘connect’. De keuze is duidelijk en leerlingen krijgen een week bedenktijd. De uitvoering is minder gelimiteerd. De deadline is einde schooljaar.

Een voortgangsgesprek
Aan het eind van de dag mag ik aanzitten bij een voortgangsgesprek. Het is nadrukkelijk geen POP-gesprek’. ‘Youssef’ geeft aan ruimschoots verder te zijn, dan zijn aftekenkaart aan geeft. OK, het gesprek was niet vooraf aangekondigd en is door de leerling niet voorbereid. Via een zelf-ontworpen formulier wordt toch op voortgang, prestaties en een aantal afgeleide beroepscompetenties ingegaan. Via een score ( van leerling zelf en van docent) wordt een ingang gevonden om zaken bespreekbaar te maken. Het bijhouden van een persoonlijk archief, het nemen van initiatief ( bijvoorbeeld over aftekenen van werk), het plannen, en de werkhouding komen aan de orde. De docent noteert de afspraken ( ‘verbetervoorstellen’) die hierover gemaakt worden. (heeft de leerling die dus ook op papier?) Het voortgangscriteria: positief of negatief BPV advies wordt vooralsnog gehaald.

Tot zover mijn, gekleurde verslag. Ik ga de op- en aanmerkingen met het team bespreken en dat leidt ongetwijfeld tot verdere discussie en aanscherping van de werkwijze. Zo wordt in goede harmonie gewerkt aan verdere implementatie van CGO.


Hans Steeman ( beleidsmedewerker onderwijs)
( om begrijpelijke redenen zijn de namen gefingeerd)

donderdag 6 november 2008

Diner Competent


Op 5 november weer, en nu samen met Brigitte Dirksen, een diner competent georganiseerd. Een diner competent is een bijeenkomst (onder genot van een dineetje in ons eigen restaurant) waarbij een aantal docenten praten over cgo-onderwerpen. De setting is meestal een 'marcel van dam'-achtige. Ik bevraag de deelnemers en zo komt de discussie op gang. Deze keer ging het in twee rondes over onze Plaza. Eigenlijk op dit moment een half winkelcentrum met veel hangplekken. Meestal niet gezellig dus. Hoe kunnen we het nu meer een eigen sfeer geven. Creatieve ideeën te over en gelijk enthousiasme om het aan te pakken. Problemen met beveiliging en facilitair werden terzijde geschoven en men zag ongekende mogelijkheden. Dat gaan we verder uitwerken en terug de organisatie inbrengen. Binnenkort volgt een 'echt' verslag.
En dit berichtje was ook even om Wordle te testen

maandag 29 september 2008

Ambassadeur

Tja ambassadeur van kennisnet. Dat is weer een uitbreiding van mijn functie. Een nieuwe uitdaging en precies passend in de activiteiten waar ik op dit moment mee bezig ben. Een reden te meer om mijn weblog maar eens te activeren ( voor de 4e keer??) . Ga binnenkort toch eens wat schrijven over bijvoorbeeld de selectieprocedure die moet leiden tot de aanschaf van een onderwijsregistratiepakket op het ROC. Of de manier waarop we een portal gaan inrichten (wat valt er nog een hoop te leren in sharepoint) Of het project waarvoor we Europese subsidie hebben gekregen, of de belevenissen van personen in de familie die campagne voeren voor Obama of actief zijn met politiek en ict of een start maken in het onderwijs....

Maar eerst me even voorbreiden op ons bezoekje aan Bucharest ter ondersteuning van ons rood zwart en groene cluppie...

dinsdag 20 mei 2008

in discussie met het ministerie

Gisteren 19 mei in Utrecht deelgenomen aan de mogelijkheid in gesprek te gaan met het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen. Doel was om docenten te horen over de invoering van het CGO. Even was ik bang dat het een bijeenkomst zou worden, van klagen, uitstellen, 'vroeger was alles beter' en 'het wordt ons door de strot geduwd'. Gelukkig was niets minder waar. Er zat een positief kritisch publiek. Voor hen was het uitstellen (of afschaffen) van CGO geen issue. Juist op basis van resultaten: betere voorbereiding op het beroep, minder uitval, tevreden studenten en docenten pleit men tegen de negatieve media-aandacht en de roep om alle onderwijsvernieuwing te stoppen.
Maar het valt niet mee om de negatieve media aandacht (dat scoort zo lekker makkelijk) om te buigen in begrip en ondersteuning voor datgene wat docenten allemaal wel goed doen met CGO.
Is er dan geen kritiek?? Ja zeker wel!. De jarenlange bezuinigingen op onderwijs (ook in het BVE-veld) maakt dat CGO invoeren niet makkelijk is.
Je wil noodzakelijk individuele begeleiding geven , maar wordt afgerekend op de 850 uren norm.
Docenten willen geschoold worden op hun nieuwe rollen als coach, onderwijsontwerper, beoordelaar, maar daar si geen tijd en geld voor. De gebouwen lenen zich niet voor CGO: te weinig praktijkruimtes en ruimtes voor coachinggesprekken. De praktijk (BPV) werkt niet altijd adequaat mee. Het management geeft te weinig ruimte voor ontwikkeling, is te star of hanteert het principe 'pratice what you preach' niet.
Toch blijft men positief. CGO is (met experimenteren, waarbij niet alles vlekkeloos hoeft te zijn) de oplossing voor het MBO. Maar er blijft nog veel werk aan de winkel.
Tot slot werd geconstateerd dat de kwalificatiedossiers nu wel redelijk op orde zijn. Er is geen behoefte aan aanpassing en het liefst ziet men ook geen landelijke examens voor taal en rekenen/wiskunde, juist vanwege de inbedding in de beroepscontext van deze vakken....

Het blijft spannend tot 4 juni........ ( kamerdebat)

woensdag 16 april 2008

Desigin4all (the day after)

Dé conferentie in Maastricht over ICT en onderwijs.
Voor de OKE-groep[1] en voor onze collegae in het ROC mag ik vermelden wat nu zo aantrekkelijk was op de conferentie in het MECC in Maastricht .
Aangezien ik zelf twee workshops verzorgde is de deelname aan andere workshops altijd wat minder. Wat er echter uitsprong was de presentatie van het NOVA college, met de inrichting van een eigen portal. Een portal is een op de doelgroep afgestemde internetsite die de toegang vormt van alle digitale diensten die je nodig hebt. Twee docenten (en ict-gekken) van het NOVA College in Haarlem hebben die applicatie grotendeels zelf gebouwd met behulp van Sharepoint (microsoft). Opmerkelijk hoe ze dat vanuit de gebruikers hebben ingericht. Het is als het ware van onderaf opgebouwd en bevat toch al de nodige met elkaar communicerende functionaliteiten die je als medewerker (of als leerling) nodig hebt.
Twee voorbeeldjes.

Op je eigen pagina kin je doorklikken naar een declaratieformulier. Als je dat invult –deels is dat al met je eigen gegevens ingevuld- wordt het ‘automatisch’ opgestuurd naar de betreffende budgethouder. Keurt die de aanvraag goed, dan kan dat met één klik worden doorgezonden naar de administratie die e.e.a. kan opslaan, uitbetalen en verwerken.

Agenda’s. de jaaragenda en je persoonlijke agenda (en die van anderen) kun je over elkaar schuiven zodat je altijd gelijk weet wanneer je wat kunt verwachten.

Maar er was nog veel meer. Voor mij en anderen die bezig zijn met onderwijsregistratie-pakketten en portals in ieder geval een reden om volgende week op bezoek te gaan in Haarlem om ons nog eens nader te laten informeren.

Een ander highlight was de workshop die ik samen met Bram Esselink heb mogen verzorgen. Daar deden we aan mindmapping. Een interactieve workshop waarbij we aan de hand van een ‘extern’ project – een aanvraag van een organisatie om te helpen met het opzetten van een evenement- in kaart brachten wat de kansen en obstakels waren van zo’n leer/werktraject voor studenten, docenten/teams en management. Dat leidde tot de volgende ingevulde mindmap.

Helaas ging op de tweede dag bij de laatste workshop het licht letterlijk uit. Waardoor we vroeg huiswaarts keerden.

Hans Steeman

[1] Beleidsmedewerkers, examendeskundigen en kwaliteitszorgmedewerkers van de sectoren economie en zorg en welzijn van het ROC Nijmegen.

maandag 17 maart 2008

Op weg naar de conferentie

Al een tijdje niets meer gepubliceerd. Dat kan natuurlijk niet. Druk, druk, druk, mag geen excuus zijn. De conferentie in Maastricht 'desing4all' is in ieder geval een mooie aangelegenheid om teen en tander weer op te pakken. Confereren zit trouwens wel in de lucht op dit moment. "thuis' in Nijmegen ben ik op dit moment druk doende de studiedag voor zorg en welzijn en economie in ons ROC vorm te geven. Een programma voor zo'n 270 medewerkers met good practices een aantal masterclasses ( Willem Karssenberg http://www.trendmatcher.nl/, Marcel de Leeuwe http://www.leerbeleving.nl/wie-ben-ik/ en het Debat instituut) en een schitterende afsluiting met Abkader Chrifi. Dat vergt natuurlijk wel wat organisatie. Tussendoor dan ook nog de workshops voor de conferentie voorbereiden (Sharepoint bij ROC Nijmegen nummer 141 en 259 Roc in the community - met toepassing van mindjet manager-) en betrokken worden bij de in te richten portal en de keuze voor een nieuw onderwijsregistratiesysteem. Dan is het toch wel druk. Sporten bepekt zich even tot het volgen van NEC (vooralsnog een leuke bezigheid) en het rennen met Lenie (zit nu op 40 minuten, dus Marikenloop zal wel lukken)
Ga me dus nu wat meer voorbereiden op de conferentie en hoop daar ook verslag van te doen.....

tot gauw dus.