maandag 28 maart 2016

Dit wordt mijn laatste CvI conferentie !

Op 6 en 7 April vindt in Groningen de CvI - conferentie 
Nait Soez'n, moar Broez'n plaats. Dat wordt mijn laatste!. In het kader van 'niet omdat het moet maar om dat het kan', stop ik per 1 oktober met mijn werkzaamheden in loondienst bij het ROC Nijmegen. Ik ga (hopelijk) genieten van wat meer vrije tijd. 

Ik weet nog goed dat ik de eerste keer dé conferentie bezocht. het wat denk ik ongeveer in 2000. Ik mocht alleen 's avonds in Veldhoven langs komen om een demonstratie in een soort 'Idols voor ICT' te geven over het programma 'Vents'. Vents was een combinatie van een digitaal project/game/leer-situatie waarin MBO-studenten via de PC (koptelefoontjes op) leerden exportdocumenten in te vullen. Dit programma van het ROC-Nijmegen was door Edu'actief Goeroe Rob van der Ploeg op de markt gebracht en ik mocht dat voor een volle zaal demonstreren. Mijn eerste presentatie en daarmee mijn eerste schreden op het pad van 'onderwijs en ICT'. Velen stappen zouden nog volgen. Zeker geïnspireerd en gesteund door de nodige CvI-conferenties. 

Na Vents kwam 'Schonenvaart', een digitale leer- en werkomgeving voor studenten economie die zijn tijd en daarmee de docenten die er mee aan de slag gingen iets te ver vooruit was. Het bracht mij het inzicht dat voor ICT-toepassingen er in het onderwijs nog een lange weg te gaan was, zowel voor ontwikkelaars als voor minder vaardige (en -didactisch- kundige) gebruikers. 

Daarna was ik als MBO-ambassadeur van Kennisnet het natuurlijk aan mijn stand verplicht om iedere keer een workshop te geven als dé Conferentie lang kwam.


  • Pelgrimage: een Europees project waarbij door uitwisseling van didactische tools en een framework daarbij kennis gedeeld werd.
  • Prezi: Samen met Hedwyg van Groenendaal liet ik zien hoe je deze presentatietool in het onderwijs kon inzetten
  • De kennisclips: Ik deelde de ervaringen in het maken van weblectures . Olaf Lawerman van Company webcast en ik hielden een sessie over een aanpak voor het onderwijs
En nu in Groningen wil ik graag demonstreren hoe een ROC (soms tegen de verdrukking van beslissingen van bestuurders in) de aanschaf van een ELO gebruikt om onderwijsvernieuwing met ICT een stimulans te geven. 

De conferenties hebben me altijd veel gebracht. Vernieuwende presentaties, inzichten, leuke gesprekken, ontdekken waar anderen mee worstelen, plezierige collega's en een goede organisatie. 
Ga ik het onderwijs missen? Best wel. Daarom blijf ik als eenpitter Hanzie54 nog wel even actief met workshops Prezi, Moovly (animatiefilmpjes), de inzet van kennisclips in het onderwijs en 'digitale didactiek'.  Jullie weten me vast te vinden.

Maar nu Nait Soez'n, moar Broez'n en aan de slag als EDU-blogger op mijn laatste CvI conferentie!

Hans Steeman
(hanzie54@gmail.com)

woensdag 20 januari 2016

Is projectonderwijs het MBO-onderwijs van de toekomst ?

Vroeguhhhh
Toen alles nog beter was….duh !  Werkte ik als docent Internationale Handel bij de commerciële opleidingen. Daar waren we met een enthousiaste groep docenten onderwijs aan het ontwikkelen. Het was nog in de tijd van de invoering van het competentiegerichte onderwijs. Voor ons gaf dat een mogelijkheid om de inhoud van de opleiding, de begeleiding en de beoordeling van de student opnieuw vorm te geven. Dat konden we mooi koppelen aan het (ons) beeld van het beroep.

21ste eeuw.
Ook in het hedendaagse beroepsonderwijs is de link naar de zich snel veranderende beroepssituatie nog steeds actueel. Met name bij commerciële beroepen is het lastig om al in het eerste leerjaar een geschikte stageplaats te vinden. Waarom de beroepspraktijk dus niet op een andere manier in het onderwijs integreren? En natuurlijk gelijk gebruik te maken van slimme ICT-tools om dat onderwijs mede vorm te geven.

Wat waren de kenmerken van het projectonderwijs destijds?
Het project bestond uit een ‘beroepssituatie’ ; een bedrijf of een onderzoek naar een bedrijf en werd gekoppeld aan een aantal vakken. De inhoud van de vakken was weer afgeleid van het kwalificatiedossier, of althans de daarin opgenomen werkprocessen.  Meestal leidde dat tot een soort case die een week of 10 duurde, waaraan studenten in groepen van 3 á 4 gedurende 4 tot 8 uur in de week aan werkten. Naast beroepsmatige vakken, waren ook vakken als Nederlands, Burgerschap en andere algemene vakken in het project geïntegreerd. Het project bestond uit een aantal onderdelen.

  • Groepsproducten ( met beoordeling)
  • Individuele producten
  • Groepsprocesbeoordeling
  • Individuele proces beoordeling.


Het model was natuurlijk gebaseerd op en geïnspireerd door het 4c-id model of het leerlijnen model van de Bie, maar wel met een eigen invulling.  
De begeleiding en beoordeling was er op gericht om studenten zich te laten ontwikkelen richting beginnend beroepsbeoefenaar. Maar ook van gestuurd begeleid naar zelfstandig en zelfverantwoordelijk werkend.

Enkele voorbeelden uit die praktijk.
  • In het project Graaf Pieter (marketing rondom een biermerk) leerden studenten hoe je marketingstijl moest aansluiten op de inhoud en beleving van het product.  De daadwerkelijke opdracht luidde: ontwerp een logo voor een nieuw biertje en maak in een verantwoording duidelijk hoe dit logo aansluit bij het product en de doelgroep. Gebruik bij deze uitleg het begrip selectieve perceptie. Het resultaat was uiteindelijk een hoeveelheid aan viltjes en flesjes met logo. In de verantwoording met ook het Nederlands beoordeeld en werd gekeken hoe het logo aansluit bij markt en doelgroep.
  • De procesbeoordeling.: De eerste procesbeoordeling ging vooral op studiehouding: de aanwezigheid, het bij zich hebben van materialen, het actief participeren in de groep. Als de student in de gaten heeft dat hij (ook) daarop wordt afgerekend, is de houding in het tweede project compleet anders. Vervolgens kun je langzaam overgaan op het elkaar beoordelen op de inzet. In project 3 loopt geen groepslid er meer de kantjes van af, zonder door mede groepsgenoten daarop te worden aangesproken. In het laatste jaar werken studenten als HBO-er vrijwel zelfstandig aan hun exportmarktstappen plan.

  • Open deuren Meerdere docenten waren projectbegeleiders. Dat betekende dat je ook buiten je vakgebied om studenten begeleidde. Dat gaf niets de deuren van de lokalen stonden open. Niemand vond het vreemd dat de docent Nederlands aan mij kwam vragen hoe prijselasticiteit werkte. Net zomin als het mij kwalijk werd genomen om het briefmodel bij Nederlands op te vragen.

Enkele aanbevelingen:
·         Zorg voor voldoende afwisselende opdrachten. Geen vraag en (opzoek) antwoord spel, maar authentieke opdrachten. Kies ook voor verschillende vormen, maar houd wel rekening met niveau en studiejaar van de student.
·         Maak samen met collega-docenten het project. Zorg voor voldoende sturing, waar nodig. Evalueer het project na afloop, ook met studenten, en voer gelijk verbeteringen door.
·         Kijk uit voor te veel protocol en verantwoording. Intersubjectieve beoordeling is beter dan enorm lange afvinklijsten.
·         Spoor studenten aan het project serieus te nemen. Het is niet zomaar een les/tijd-vulling, het is eigenlijk belangrijker, dan de theorie-lessen.

Tot slot
Eigenlijk zijn dit gewoon wat overwegingen op basis van een gesprek met een voormalig mede (project) docent. Het zou mooi zijn als we als ROC weer meer initiatieven in deze richting zouden ontwikkelen. Misschien gebeurt dit al…….
Ervaringen? Initiatieven? Commentaar?  Welkom !


Hans Steeman

zaterdag 19 december 2015

MOOVLY

In dit schooljaar mocht ik, na een uitstekende Preziday kennismaken met Moovly  Een mooie tool om animatiefilmpjes te maken, die zeker in het onderwijs goed toepasbaar zijn om een aantal onderwerpen op een originele manier uit te diepen. Inmiddels heb ik mezelf wat meer bekwaamd in het gebruik van moovly. Ik heb een proef cursus gegeven, een beknopte handleiding geschreven en ga in 2016 in het kader van 'de ontmoeting' van het ROC Nijmegen een cursus aan collega's geven. Ook voor een Gelderse bijeenkomst (4 februari bij het ROC Nijmegen) van 'Talentstimuleren' lever ik een bijdrage met Moovly. 
Om je een voorbeeld te geven wat met Moovly kan, plaats ik hier een filmpje dat gemaakt is voor de studenten van het ROC over het thema pesten. 

Heb je belangstelling voor (een cursus) Moovly mail dan naar : Hanzie54@gmail.com


woensdag 30 september 2015



Ja misschien kennen jullie we wel het KOEFNOENfilmpje
over het invoeren van een nieuwe rekenmethode op een ouderavond in het basisonderwijs, maar in het MBO worden ook ouderavonden gehouden over  het rekenonderwijs en de examinering daarvan. Gelukkig met een ander verloop.
Gisteren  29 september organiseerde het team Juridisch een avond om ouders (en studenten) nader te informeren over het niveau, de examinering  en het onderwijs van/in rekenen. Met veertig mensen een mooie opkomst en een geanimeerde bijeenkomst. Het is immers niet mis om te horen dat dit schooljaar mogelijk 40%  van de studenten hun opleiding op niveau 4 niet zullen halen als gevolg van de uitslag van het rekenexamen.

In ieder geval zaak om niet bij de pakken neer te zitten en het rekenonderwijs  goed aan te pakken.  Informatieve Prezi’s  (Astrid en Hans) gaven het publiek meer duidelijkheid. Zorgen over de ontwikkeling en waarom het MBO als eerste moet worden afgerekend op dit rekenonderwijs  werden niet weggenomen., maar ouders en studenten waren blij over hoe ze geïnformeerd werden en hoe ze zich samen kunnen voorbereiden op de centrale examens. Een goed voorbeeld dat een vervolg verdient !!!????

zondag 20 september 2015

ROC4refugees

Woensdag besloten de gemeentes Nijmegen en Heumen tot het inrichten van een tentenkamp op Heumensoord voor de tijdelijke opvang van 3.000 vluchtelingen. Een mooie actie,  nodig om solidair deze ontheemden uit oorlogsgebieden op te vangen. Een groot deel van deze mensen zal in Nederland blijven en gaan deelnemen aan onze samenleving. Dat zal niet vanzelf gaan. Daar is inspanning, begeleiding  en scholing voor nodig. En juist hier ligt er ook een kans voor het ROC Nijmegen. Net zoals bij andere activiteiten zoals het EK voetbal<21 kunnen we ook nu een win-win situatie gaan creëren.  Kan ‘Techniek’ met bouw en infra ondersteunen bij de opbouw en inrichting van het kamp? Of is het aan ‘Pedagogisch Werk’ om ondersteuning te leveren bij kinderopvang? Of kan ‘Economie’ ondersteuning bieden door korte cursussen aan te bieden. Het combineren van onze competenties en leervragen met de wensen van deze vluchtelingen is een uitdaging voor het onderwijs, maar levert alleen maar winnaars op.
Laten we dus niet alleen zelf bedenken wat we kunnen leveren, maar laten we vooral vragen wat er nodig is. Dat kan via noodopvang@stipnijmegen.nl . Misschien is het ook slim om het een en ander te coördineren, of samenwerking te zoeken met de Hogeschool Arnhem Nijmegen.

Ik ben daarvoor beschikbaar! 

woensdag 3 juni 2015

Scholen om van te leren

Vannacht om 5.30 uur wakker geworden. Dat heb je soms als je nog door maalt over een intensief gesprek met een directeur over de invoering van nieuwe ict-applicaties voor het onderwijs. Omdenken! Je gedachten verzetten. Je scrollt door je tijdlijn van je twitterberichten en warempel je stuit op een enerverende publicatie. Het boek: Scholen om van te leren. Een uitgave van kennisnet waarin bericht wordt over 8 scholen (ook voortgezet onderwijs) die het hebben aangedurfd om echt vernieuwend onderwijs in te voeren. Een aanrader voor iedereen die binnen ons ROC bezig is met onderwijsvernieuwing. Een kans voor onderwijs-regisseurs  die op basis van nieuwe KD’s bezig zijn onderwijs (anders?) vorm te geven.  Een must voor elke onderwijsdirecteur om de onderwijsteam in hun kracht te zetten en uit te dagen vernieuwende concepten en maatwerk juist in het MBO toe te passen.
En wat staat erin over de ervaringen met de toepassing van ICT in het onderwijs? “Denk in functionele eisen. ….. formuleer eerst met elkaar gebruikerswensen. Bijvoorbeeld: Als docent wil ik toegang tot actuele onderwijskennis zodat de kwaliteit van het onderwijs verbetert.  Als begeleider wil ik…. Etc. Kies daarna pas de producten die daar bij horen. Houd je wensenlijst in stand. Probeer te gebruiken wat er is, vervang het als je iets beters vindt.”

Dat is toch wel iets anders dan je eerst te conformeren aan bepaalde producten om ze vervolgens in het onderwijs te implementeren…….. 

maandag 5 januari 2015

Mijn onderwijsmoment

Rond nieuwjaar is het natuurlijk trendy om lijstje te maken en terug of vooruit te denken.  De site mijn moment is daarvan een voorbeeld.  Karin Winters (onderwijsmens in hart en nieren) heeft het initiatief genomen om complementair hieraan de site ‘mijn onderwijsmoment’ op te zetten. Op deze site een dertig tal bijdragen van personen uit het onderwijs. Ik was vereerd dat dit daar ook voor gevraagd werd. Lees hier mijn bijdrage.